Giới thiệu
Đôi mắt là một trong những cơ quan nhạy cảm và quan trọng nhất của cơ thể. Thế nhưng, không phải ai cũng biết rằng chế độ dinh dưỡng hàng ngày có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của mắt. Bên cạnh những thực phẩm tốt cho mắt, nhiều loại thực phẩm và đồ uống có thể gây hại cho thị lực nếu tiêu thụ thường xuyên hoặc quá mức. Đặc biệt, trong cuộc sống hiện đại với thói quen ăn uống không lành mạnh, đôi mắt đang chịu nhiều tác động tiêu cực từ chính bữa ăn hàng ngày.
Vậy những thực phẩm không tốt cho mắt là gì? Dưới đây là danh sách chi tiết những thực phẩm có thể làm suy giảm thị lực, gây khô mắt, mỏi mắt và thậm chí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về mắt. Hãy cùng tìm hiểu để bảo vệ “cửa sổ tâm hồn” của bạn.
1. Đồ ăn nhanh – Kẻ thù thầm lặng của đôi mắt
Đồ ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên, hamburger, pizza… chứa lượng lớn chất béo bão hòa, muối và dầu chiên đi chiên lại. Những chất này có thể làm tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu, làm suy giảm lưu thông máu tới võng mạc, lâu dài có thể gây suy giảm thị lực.
Chất béo chuyển hóa trong đồ ăn nhanh còn làm tăng tình trạng viêm, khiến mắt dễ bị khô, mỏi, đặc biệt với người làm việc nhiều trước màn hình máy tính.
Hạn chế: Không ăn quá 1-2 lần/tháng.
2. Đồ ngọt, bánh kẹo – Nguy cơ cao gây thoái hóa điểm vàng
Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện như bánh kẹo, kem, nước ngọt có gas có thể làm tăng đột ngột lượng đường trong máu. Điều này gây tổn hại đến các mạch máu nhỏ ở võng mạc, làm tăng nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường.
Ngoài ra, đường còn gây mất cân bằng oxit nitric, làm giảm lưu lượng máu đến mắt, ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực.
Hạn chế: Giới hạn lượng đường dưới 25g/ngày.
3. Đồ uống có cồn – Tác nhân gây khô mắt, mờ mắt
Uống nhiều bia, rượu làm tăng nguy cơ khô mắt, do cồn làm giảm sản xuất nước mắt. Không những thế, tiêu thụ rượu bia lâu dài còn làm tăng nguy cơ thoái hóa thần kinh thị giác, gây nhìn mờ, giảm thị lực.
Rượu bia cũng làm cản trở hấp thu vitamin A, một dưỡng chất rất quan trọng giúp mắt sáng khỏe.
Hạn chế: Không uống quá 1-2 ly/tuần.
4. Thực phẩm quá mặn – Tăng nguy cơ thoái hóa võng mạc
Muối là gia vị không thể thiếu, nhưng tiêu thụ quá nhiều muối có thể làm tăng huyết áp, gây áp lực lên các mạch máu nhỏ ở mắt. Kết quả là võng mạc dễ bị tổn thương, làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng và xuất huyết võng mạc.
Hạn chế: Không ăn quá 5g muối/ngày.
5. Thực phẩm chế biến sẵn – Chứa nhiều chất phụ gia có hại cho mắt
Thực phẩm đóng hộp, xúc xích, lạp xưởng hay mì ăn liền đều chứa nhiều chất bảo quản, bột ngọt, chất tạo màu nhân tạo. Những thành phần này không chỉ gây hại cho sức khỏe tổng thể mà còn làm tăng tình trạng stress oxy hóa trong cơ thể, ảnh hưởng đến tế bào mắt.
Hạn chế: Chỉ ăn trong tình huống khẩn cấp, không nên sử dụng thường xuyên.
6. Cà phê – Thức uống tiềm ẩn nguy cơ tăng nhãn áp
Dù cà phê có một số lợi ích cho sức khỏe, nhưng tiêu thụ quá nhiều cà phê (trên 3 ly/ngày) có thể làm tăng áp lực nội nhãn, đặc biệt ở những người có tiền sử tăng nhãn áp hoặc bệnh về thần kinh thị giác.
Caffeine cũng làm tăng nguy cơ khô mắt nếu kết hợp với thói quen thức khuya hoặc làm việc máy tính quá lâu.
Hạn chế: Không uống quá 2 cốc/ngày.
7. Thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ
Các món chiên rán ngập dầu không chỉ gây tăng cân, mỡ máu cao mà còn làm tăng nguy cơ viêm nhiễm trong cơ thể, bao gồm cả mắt. Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể gây tắc nghẽn mạch máu, ảnh hưởng tới quá trình vận chuyển oxy và dinh dưỡng tới mắt.
Hạn chế: Chỉ nên ăn tối đa 1 lần/tuần.
8. Nước ngọt có gas – Thủ phạm giấu mặt gây suy giảm thị lực
Nước ngọt không chỉ chứa đường mà còn có chất tạo màu, hương liệu, đều là những thành phần gây hại tới sức khỏe mắt. Tiêu thụ thường xuyên làm tăng nguy cơ khô mắt, tăng mỡ máu và làm trầm trọng các vấn đề về mắt do tuổi tác.
Hạn chế: Tránh xa hoặc chỉ uống trong dịp đặc biệt.
9. Thực phẩm quá cay – Gây kích ứng mắt gián tiếp
Đồ ăn quá cay không trực tiếp làm hại mắt nhưng có thể gây kích ứng niêm mạc mắt, nhất là khi tay chạm vào mắt sau khi ăn cay. Với những người có tiền sử viêm bờ mi, khô mắt, đồ ăn cay còn làm triệu chứng nặng hơn.
Hạn chế: Giảm tần suất ăn cay nếu mắt yếu.
10. Các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa
Thịt mỡ, da gà, da heo, nội tạng động vật đều chứa lượng lớn chất béo bão hòa, dễ làm tăng mỡ máu và gây tắc nghẽn mạch máu ở mắt. Những người có bệnh lý nền như cao huyết áp, tiểu đường càng nên hạn chế.
Hạn chế: Ăn với lượng nhỏ và không thường xuyên.
Kết luận
Chế độ ăn uống hàng ngày ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe đôi mắt. Bên cạnh việc bổ sung thực phẩm tốt cho mắt như rau xanh, cá béo, hạt dinh dưỡng…, bạn cũng cần chú ý hạn chế tối đa các thực phẩm không tốt cho mắt kể trên. Kết hợp chế độ dinh dưỡng khoa học, nghỉ ngơi hợp lý và khám mắt định kỳ sẽ giúp bạn duy trì đôi mắt sáng khỏe dài lâu.
